2 bin yıl evvelki Manisa zelzelesi 12 antik kenti yok etti
Manisa’nın Yuntdağı bölgesindeki Aigai Bahçeşehir Üniversiteli Escort Antik Kenti’nde yapılan hafriyatlarda Milattan Sonra 17 yılında yaşanan büyük zelzeleyle bağlı bir yazıt bulundu
Depremi anlatan antik devir muharrirleri Ovalar yarıldı insanları yuttu Batı Anadolu ‘nun en büyük felaketi Bahçeşehir Türbanlı Escort
Kaynaklarda periyodun Roma İmparatoru olan Tiberius yıkılan kentlere 5 yıl vergi muafiyeti sağlayıp çeşitli yardımlar yaptığı yer alıyor
MANİSA Manisa’nın Yunusemre ilçesindeki Aigai Antik Kenti’nde 2004 yılından bu yana devam Bahçeşehir Eve gelen escort eden hafriyatlarda yaklaşık 2 bin yıl evvel Manisa’da meydana gelen ve 12 antik kenti yıkan sarsıntıya ilgili yazıt bulundu Antik muharrirlerin Büyük felaket diye tanımladığı sarsıntı sonrası yıkılan kentin yine Bahçeşehir Gecelik Escort imarına büyük katkısı olan Roma İmparatoruna teşekkür edilmesinin yer aldığı yazıt bölgenin sarsıntı gerçeğinin binlerce yıl öncesine dayandığını gösteriyor
Manisa’nın Yunusemre ilçesinde bulunan Aigai Antik Kenti 2004 yılından bu yana Bahçeşehir suriyeli escort devam eden kazılarla binlerce yıllık geçmişe ışık tutmaya devam ediyor 2800 yıl evvel kurulan kent bünyesinde pek çok anıyı da barındırıyor Kentte yapılan hafriyatlarda Manisa ve etraf vilayetlerin depremselliği açısından da çok değerli izler ve yazıtlara rastlanıldı Milattan sonra 17 yılında meydana gelen ve 12 antik kentin yıkımına neden olan büyük sarsıntının izleri Aigai Antik Kenti’nde bulundu Batı Anadolu tarihi açısından çok değerli olan ve hem Latince hem de eski Yunanca yazılan yazıt ile Milattan Sonra 17 yılında yaşanan zelzele sonrası yıkılan 12 kentin Roma İmparatoru Tiberius’un da dayanaklarıyla tekrar ayağa kaldırıldığı öğrenildi İzmir’in Aliağa ilçesinde yer alan Kyme Antik Kentinden Alaşehir’deki Philadelphia ve Salihli’deki Sardeis’e kadar pek çok büyük kent devletini enkaza çeviren zelzele sonrası Roma İmparatorluğu tarafından senatörler gönderilmiş Sardeis’e 10 yıllık başka kent devletlerine ise 5’er yıllık vergi muafiyeti uygulanmış
Öte yandan 17 yılında meydana gelen büyük sarsıntıyla ilgili ayrıntılar devrin antik müellifleri tarafından da kaleme alınmış Antik müelliflerden Yaşlı Plinius sarsıntısı ‘insanoğlunun gördüğü en büyük deprem’ olarak nitelendirirken insanların ovalara hakikat kaçtığını ve ovaların yarılarak insanların da yarıklara düştüğünden bahsettiği öğrenildi
Batı Anadolu tarihi açısından çok değerli bir olay
Depremin Batı Anadolu tarihi açısından çok büyük bir olay olduğunu söyleyen Manisa Celal Bayar Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi ve Aigai Hafriyatı Lideri Prof Dr Yusuf Sezgin Aigai Antik Kenti’nde hafriyatlar 2004 yılından beri devam ediyor Kentin geçmişi Milattan Evvel 8 yüzyıla kadar dayanıyor Yani kent günümüzden 2800 yıl evvel kurulmuş 2004 yılında biz kazılara başladığımızda birinci amacımız insanların kenti rahat gezmelerini sağlamak hedefiyle antik yolları açığa çıkarmaktı 2006 yılında kentin değerli giriş kapılarından bir adedinde hafriyat yaparken yazıtlı mimari bloklarla karşılaştık Kesimler halindeydi bu yazıt Hem Latince hem de eski Yunanca bir yazıttı Tabi yazıtın birinci başta ne olduğunu tam anlayamadık Ancak devamını da bulduk Yazıtın ne olduğunu şu an anlamış durumdayız Aslında Batı Anadolu tarihi açısından çok değerli bir olayı anlatıyor bu yazıt dedi
İnsanlar ovalara hakikat kaçıyorlar ovalar yarılıyor beşerler yarıkların içine düşüyor
Dağlarda kurulan antik kentin insanları zelzele sırasında ovalara kaçtığını ve ovaların yarılarak insanları yuttuğuna dair yazıtlara rastladıklarını söyleyen Prof Dr Sezgin İsa’nın doğumundan yani 0 tarihinden 17 yıl sonra yani Milattan Sonra 17 yılında çok büyük bir zelzele oluyor Batı Anadolu’da Sarsıntının boyutu o kadar büyük ki o devirde yaşayan antik müelliflerin büyük bir kısmı bunun ‘Batı Anadolu’nun başına gelmiş en büyük felaket’ olduğunu söylüyorlar Yalnızca tek bir müellif değil farklı farklı antik muharrirler anlatıyor Çok ünlü bir Romalı muharrir olan Yaşlı Plinius 17 yılında gerçekleşen bu zelzelesi ‘İnsan oğlunun gördüğü en büyük zelzele İnsan oğlunun yaşadığı en büyük felaket’ diye anlatıyor Bu sarsıntı sırasında bilhassa Tacitus isimli bir antik müellif sarsıntının ayrıntılarını bize anlatıyor Ayrıntılar da şu biçimde ’12 tane kent yıkıldı’ diyor Bu kentleri sayıyor Ege Denizi kıyısından Kyme’den bugünkü Aliağa’dan başlıyor Alaşehir yani Philadelphia’ya kadar kuş uçumu 150 kilometre boyunca 12 kent yıkılıyor Bu kentlerin 9 tanesi Manisa’da Antik kentlerin isimleri tek tek sayılıyor 3 tanesi bugün Manisa vilayet hudutları dışında lakin birebir sınır üzerindeki kentler yıkılıyor Bilhassa Tacitus bu zelzelenin büyüklüğünü Magnesia’da yani Manisa’da ‘İnsanlar ovalara hakikat kaçıyorlar ovalar yarılıyor beşerler yarıkların içine düşüyor’ formunda anlatıyor Biraz abartılı bir sözmüş üzere geliyor lakin bilhassa son periyotta Kahramanmaraş sarsıntıları bize gösterdi ki nitekim ovalarda çok büyük yarıklar oluşabiliyor tabirlerini kullandı
Antik müellifler bilhassa en büyük yıkımın iki antik kette olduğunu söylüyor
Yazıtlarda ön plana çıkan ayrıntıları paylaşan Prof Dr Sezgin Dikkat edilmesi gereken mevzu da şu bütün antik muharrirler bilhassa en büyük yıkımın iki antik kette olduğunu söylüyor Bir tanesi Sardeis yani bugünkü Salihli bir oburu de Magnesia Spilos yani Spil Dağı üstündeki Manisa Bu demek oluyor ki yakınlarda bir fay sınırı olması lazım Yani sarsıntının merkez üssü Manisa yakınlarında olmalı Bu yıkımdan o anlaşılıyor Hatta yıkımın boyutları o kadar büyüktü ki İmparator Tiberius çok önemli yardımlar yapıyor bu kentlere ve vergiden de muaf tutuyor Bütün kentleri vergiden 5 yıl muaf tutuyor Sardeis’i 10 yıl muaf tutuyor O kadar büyük bir yıkım olmuş Tiberius’un cömert yardımlarıyla bu kentler ayağa kaldırılıyor dedi
Deprem sonrası kentler Roma İmparatoruna şükranlarını sunmuş
Yaşanan zelzelenin akabinde yıkılan ve tekrar ayağa kaldırılan 12 antik kent Roma’ya giderek periyodun Roma İmparatoru Tiberius için bronz heykel yaptırarak şükranlarını sunduklarını söyleyen Sezgin Bu büyük yardımların akabinde bu 12 kent kendi ortalarında toplanıyorlar Oylama yapıyorlar ‘şükranımızı nasıl tabir edelim imparatora’ diye Roma’ya giderek büyük bir anıt inşa ettiriyorlar İmparatorun büyük bir bronz heykelini yaptırıyorlar Bu 12 kent ve bunlara sonradan eklenen 2 kent ile bir arada toplam 14 kent var Bu iki kent muhtemelen Milattan Sonra 23 yılındaki zelzelede hasar görmüş 14 kent imparatora büyük bir anıtsal bronz heykel yaptırıyorlar Heykelin düsturunun üstünde antik kentler insan biçiminde tasvir edilmiş Her bir kent tasvirinin altında kentin ismi yazıyor Mesela burada Aigai elinde yunus tutan bir bayan olarak betimlenmiş Aigai Kyme Philadelphia üzere kentler simgeleştirilmiş bir biçimde karşımıza çıkıyorlar diye konuştu
Yıkılan kentlerin neredeyse hepsi kayalık alanlarda dağlık kurulmuş kentler
Yıkılan kentlerin dağlık alanlara kurulduğuna dikkat çeken Prof Dr Sezgin sarsıntının 7’nin üzerinde bir büyüklüğü olduğunu varsayım ettiklerini belirterek Bizim gözümüzden kaçırmamamız gereken nokta sarsıntının merkezinin Manisa yakınlarında olması İkincisi bu yıkılan kentlerin neredeyse hepsi kayalık ve dağlık alanlarda kurulmuş kentler Buradaki binalar taş binalar Bunlar yıkıldığına nazaran en az 7 ve üstü bir sarsıntı olması gerektiğine inanıyorum O denli 7’nin altında bir zelzele böylesi sağlam kentleri yıkamaz O açıdan hazırlıklı ve dikkatli olmamız gerekiyor Elbette sarsıntı tarihini bilmek çok değerli bir şey Buna hazırlıklı olmamız gerekiyor dedi
Depremin büyüklüğünü ve felaketini toplum her vakit hatırlıyor
